ıı. mustafa ne demek?

II. Mustafa - Osmanlı İmparatorluğu'nun Kaderini Değiştiren Hükümdar

II. Mustafa (d. 6 Şubat 1664, Edirne - ö. 29 Aralık 1703, İstanbul), 1695-1703 yılları arasında hüküm süren Osmanlı İmparatorluğu padişahıdır. IV. Mehmed'in oğludur. Saltanatı, Osmanlı Devleti'nin askeri ve siyasi açıdan zorlu bir dönemine denk gelmiştir.

Hayatı ve Şehzadelik Dönemi

II. Mustafa, 6 Şubat 1664 tarihinde Edirne'de doğdu. Babası IV. Mehmed, annesi ise Emetullah Rabia Gülnuş Sultan'dır. Şehzadelik dönemini Topkapı Sarayı'nda geçiren Mustafa, iyi bir eğitim almıştır. Özellikle din, edebiyat ve tarih konularına ilgi duymuş, aynı zamanda askeri taktikler ve devlet yönetimi konusunda da bilgi sahibi olmuştur.

IV. Mehmed'in tahttan indirilmesiyle amcası II. Süleyman tahta geçmiştir. Onun vefatı üzerine ise diğer amcası II. Ahmed padişah olmuştur. II. Ahmed'in kısa süren saltanatının ardından, 1695 yılında II. Mustafa tahta geçmiştir.

Saltanat Dönemi

II. Mustafa'nın saltanatı, Osmanlı Devleti'nin Avrupa devletleri karşısında gerileme yaşadığı bir döneme denk gelmiştir. Özellikle Kutsal İttifak Savaşları devam etmekteydi ve Osmanlı ordusu ağır kayıplar vermekteydi.

• Askeri Reformlar: Tahta geçer geçmez orduyu yeniden düzenlemeye ve modernize etmeye çalışmıştır. Özellikle Yeniçeri Ocağı'nın disiplin altına alınması ve sipahi ordusunun güçlendirilmesi için çeşitli düzenlemeler yapmıştır.
• Mali Reformlar: Savaşların yol açtığı ekonomik sıkıntıları aşmak için mali reformlar yapmaya çalışmıştır. Yeni vergiler koyulmuş, israf önlenmeye çalışılmış ve devlet gelirlerini artırmak için çeşitli tedbirler alınmıştır.
• Avrupa Savaşları: II. Mustafa döneminde Avusturya ve Venedik ile savaşlar devam etmiştir. 1697'de Zenta Muharebesi'nde Osmanlı ordusu büyük bir yenilgi almıştır. Bu yenilgi, Osmanlı Devleti'nin Avrupa karşısındaki askeri üstünlüğünün sona erdiğinin bir işareti olarak kabul edilir.
• Karlofça Antlaşması (1699): Zenta Muharebesi'nin ardından Osmanlı Devleti, Kutsal İttifak devletleriyle Karlofça Antlaşması'nı imzalamak zorunda kalmıştır. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti, Macaristan, Erdel ve Hırvatistan'ı Avusturya'ya, Mora Yarımadası'nı Venedik'e ve Podolya'yı Lehistan'a bırakmıştır. Karlofça Antlaşması, Osmanlı Devleti için bir dönüm noktası olmuş ve gerileme döneminin başlangıcı olarak kabul edilmiştir.
• İstanbul Vakası (1703): II. Mustafa'nın Edirne'de daha fazla vakit geçirmesi ve devlet işlerini buradan yürütmeye çalışması, İstanbul'da hoşnutsuzluğa yol açmıştır. Ayrıca, yeni vergiler ve askeri reformlar da halkın tepkisini çekmiştir. Bu gelişmeler üzerine 1703 yılında İstanbul Vakası olarak bilinen bir ayaklanma çıkmıştır. Ayaklanma sonucu II. Mustafa tahttan indirilmiş ve yerine kardeşi III. Ahmed geçirilmiştir.

Tahttan İndirilmesi ve Ölümü

İstanbul Vakası sonucu tahttan indirilen II. Mustafa, Topkapı Sarayı'nda hapsedilmiştir. 29 Aralık 1703 tarihinde burada hayatını kaybetmiştir. Cenazesi, İstanbul'da bulunan Yeni Cami türbesine defnedilmiştir.

Kişiliği ve Mirası

II. Mustafa, dindar, adaletli ve cesur bir padişah olarak bilinir. Devlet işlerine önem vermiş, orduyu modernize etmeye ve mali sıkıntıları aşmaya çalışmıştır. Ancak, Karlofça Antlaşması ve İstanbul Vakası gibi olaylar, saltanatının başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olmuştur.

II. Mustafa'nın saltanatı, Osmanlı Devleti'nin gerileme döneminin başlangıcı olarak kabul edilir. Karlofça Antlaşması ile kaybedilen topraklar, Osmanlı Devleti'nin gücünün azalmasına ve Avrupa devletleri karşısındaki konumunun zayıflamasına yol açmıştır. Ancak, II. Mustafa'nın başlattığı reformlar, daha sonraki padişahlar tarafından devam ettirilmiş ve Osmanlı Devleti'nin modernleşme sürecine katkı sağlamıştır.

Ailesi

• Eşleri:
  • Alişar Sultan
  • Afife Sultan
  • Saliha Sultan
  • Şehsuvar Sultan
• Oğulları:
  • I. Mahmud
  • Osman (Şehzade)
  • Mehmed (Şehzade)
• Kızları:
  • Fatma Sultan
  • Emetullah Sultan

Bu makale, II. Mustafa hakkında genel bir bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Daha detaylı bilgi için ilgili kaynaklara başvurulabilir.